Φάκελος: Ψυχολόγος (Τα «επειδή» μου στα «γιατί» σου)
Ανήκω σε εκείνη την «τυχερή» κατηγορία ανθρώπων που σε κάποια φάση της ζωής τους πρόσφεραν στον εαυτό τους ένα μεγάλο «δώρο», αυτό της ψυχανάλυσης. Και αν βιάστηκες να με κατατάξεις στην κατηγορία των «προυχόντων» οικονομικά, να σου διευκρινίσω ότι μάλλον το αντίθετο συμβαίνει, οπότε καλό θα ήταν να μην συνδέεις αυτόματα την ψυχανάλυση με τα ακριβά βαλάντια.
Επειδή, λοιπόν, έχω κατά καιρούς συζητήσει αυτήν την εμπειρία μου με τους φίλους μου και οι περισσότεροι από αυτούς μου κάνουν τις ίδιες ερωτήσεις, θα σου απαντήσω τις περισσότερες -τις πιο συχνές- εδώ.
Αν, παρόλα αυτά, ξέχασα να σου απαντήσω σε κάποια, στείλε μου την ερώτησή σου στο email μου: villyargiroudi@gmail.com .
Σημαντικό είναι να διευκρινίσουμε ότι η ψυχανάλυση είναι μία από τις μορφές της ψυχοθεραπείας.
Πόσο κοστίζει μια ψυχανάλυση;
Συνήθως η πρώτη συνεδρία δεν χρεώνεται, λειτουργεί σαν αναγνωριστική. Σε αυτήν την πρώτη «δοκιμαστική» συνεδρία συζητάς με τον ειδικό για το ποσό που εισπράττει σε κάθε συνεδρία, σε περίπτωση που αποφασίσετε να συνεχίσετε. Στη δική μου περίπτωση -και λόγω αδυναμίας μου να πληρώσω εξ ολοκλήρου την αμοιβή του ψυχαναλυτή μου- συμφωνήσαμε από κοινού σε ένα αρκετά μικρότερο ποσό. Πέρα από το πρακτικό της υπόθεσης, είναι καλό να πληρώνεις αδρά τις συνεδρίες σου -στο μέτρο του εφικτού- διότι έτσι θα «πονάς» την όλη διαδικασία και θα είσαι «συνεπής» απέναντί της.
Πόσο διαρκεί μια συνεδρία;
Μια συνεδρία έχει αυστηρά χρονικά πλαίσια και συνήθως διαρκεί 45 λεπτά.
Ποια πρέπει να είναι η συχνότητα που θα πραγματοποιούνται οι συνεδρίες;
Αυτό θα το ορίσει ο ειδικός, ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυνατότητες και των δύο πλευρών.
Θα μιλάμε συνέχεια για τα παιδικά μου χρόνια;
Ο κάθε ψυχαναλυτής ακολουθεί τη δική του σχολή, ανάλογα με τις σπουδές του, την κατάρτισή του και την κατεύθυνση που αποφάσισε να ακολουθήσει. Ένας ψυχαναλυτής, ανάλογα με τον άνθρωπο απέναντί του, μπορεί να συνδυάσει πολλά -διαφορετικά μεταξύ τους- μοντέλα ψυχανάλυσης, προκειμένου να βοηθήσει τον «ασθενή» του. Στη δική μου περίπτωση, αν και δεν με ευχαριστούσε καθόλου αυτή η διαδικασία, «εστιάζαμε» συχνά στο παρελθόν μου, ακόμα και σε αναμνήσεις που δεν ήξερα ότι έχω. Ένα παρελθόν που με τον καιρό το αξιολόγησα λίγο διαφορετικά, λίγο στις «πραγματικές του διαστάσεις», αν είναι δόκιμος αυτός ο όρος.
Ποιος θα μου συστήσει έναν καλό ψυχαναλυτή;
Δυστυχώς, ο ψυχαναλυτής που ικανοποιεί εμένα μπορεί να μην ικανοποιεί εσένα και το αντίστροφο. Καλό είναι να γνωρίζει κανείς τα στοιχειώδη τυπικά προσόντα του ειδικού (σπουδές κτλ) που θα τον αναλάβει, χωρίς όμως αυτό να είναι απόδειξη της «συμβατότητας» μας με τον εκάστοτε ψυχαναλυτή. Στη δική μου περίπτωση, έγινε ως εξής: Εξομολογήθηκα σε μια φίλη μου την αρρωστοφοβία μου, εκείνη τύχαινε να κάνει συνεδρίες, μίλησε με τη ψυχαναλύτριά της και εκείνη με παρέπεμψε σε ένα συνάδελφό της. Τις περισσότερες φορές δε γίνεται να σε αναλάβει ο ίδιος ψυχαναλυτής που «κουράρει» κάποιον γνωστό σου, για λόγους ιδεοντολογίας.
Η ψυχανάλυση πραγματοποιείται σε μορφή συνέντευξης ή φιλικής κουβέντας;
Έτσι νόμιζα κι εγώ αλλά καμία σχέση. Η ψυχανάλυση ακολουθεί συγκεκριμένες -αυστηρές- νόρμες και στην αρχή τουλάχιστον δε γίνεται υπό τη μορφή ερωτοαπαντήσεων. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, περίπου ενός έτους, έμπαινα μέσα στο δωμάτιο και έπρεπε να μιλήσω μόνη μου, χωρίς καμία καθοδήγηση από τον ψυχαναλυτή σου. Αυτό γινόταν σε τέτοιο βαθμό που ειλικρινά δεν αντιλαμβανόμουν γιατί έπρεπε να πληρώνω κάποιον, απλά για να με ακούει. Με το καιρό, κατάλαβα. Παρόλα αυτά, αν δεν το ζήσεις, δεν μπορώ να σου εξηγήσω τη χρησιμότητα αυτής της τεχνικής.
Θα ξαπλώσω σε καναπέ;
Εγώ δεν τα κατάφερα. Μια φορά το προσπάθησα αλλά με δυσκόλεψε πραγματικά πολύ και δεν το ξαναεπιχείρησα.
Θα είμαι ανακουφισμένος μετά από κάθε συνεδρία και θα έχουν λυθεί κάποια από τα προβλήματά μου;
Δεν είναι απαραίτητο, αν και πάντα εξαρτάται από το μοντέλο που ακολουθεί ο ψυχαναλυτής σου. Η ψυχανάλυση δεν είναι «μάννα εξ ουρανού», ούτε πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τέτοιο. Δε σου κρύβω ότι τις περισσότερες φορές έφευγα «κουρέλι» από εκείνο το ατμοσφαιρικό δωμάτιο. Άσε που υπήρχαν φορές που το εκάστοτε πρόβλημα, μετά από ανάλυση, φαινόταν ακόμα πιο διογκωμένο. Όλα για κάποιον λόγο γίνονται, όμως, οπότε εμπιστεύσου τη διαδικασία και απλά ζήστο.
Πόσο καιρό συνολικά πρέπει να διαρκέσουν αυτές οι συνεδρίες;
Από τη στιγμή που αρχίζεις να κάνεις ψυχανάλυση νομίζω δεν τελειώνεις ποτέ. Η όλη διαδικασία είναι αργή, βαθιά και ενίοτε ψυχοφθόρα. Για μένα, δεν ισχύει ότι ένας σωστός ψυχαναλυτής σου δημιουργεί τάσεις εξάρτησης. Προσωπικά, έχω διακόψει εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα αλλά δοθείσας της ευκαιρίας με μεγάλη μου χαρά θα συνεχίσω.
Τι κέρδισες από την ψυχανάλυση μέχρι τώρα;
Εξακολουθώ να είμαι αρρωστοφοβική, αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό. Επίσης, αυτή μου η «ψύχωση» δεν επηρεάζει πλέον τόσο αισθητά καθημερινότητά μου. Κατά τα άλλα, γνώρισα καλύτερα τον εαυτό μου, συμφιλιώθηκα με τα όποια βιώματά μου και τα αποδέχτηκα, καθώς πείστηκα πια ότι αυτά με οδήγησαν σε αυτό που είμαι σήμερα (όσο κοινότυπο κι αν σου ακούγεται αυτό). Τέλος, έμαθα να με συμπαθώ, να με κατανοώ και να μη συμβιβάζομαι με τα λίγα.
Υ.Γ. Οι απαντήσεις αφορούν τη δική μου εμπειρία και μόνο αυτή. Δεν είναι αυθεντίες, ούτε «συμβόλαιο». Αν θέλεις να αποκτήσεις τις δικές σου απαντήσεις, δεν έχεις παρά να ξεκινήσεις κι εσύ συνεδρίες, προκειμένου να βοηθηθείς και να βγάλεις κι εσύ τα δικά σου αξιόπιστα συμπεράσματα.
Αν έχεις κι εσύ ανάλογες εμπειρίες, θα είναι χαρά μας να τις μοιραστείς μαζί μας. Με αυτόν τον τρόπο, θα βοηθήσεις κι εσύ κάποιον να κάνει εκείνο το βήμα μπροστά.
